Dziś obchodzimy 70 rocznicę wybuchu Powstania Warszawskiego. Zbrojny zryw mieszkańców stolicy był odpowiedzią na ciągły, nieprzerywany terror niemieckiego okupanta. Powstańcy na szali wolności swojej Ojczyzny postawili swoją młodość, niewinność i życie.
Dla nas żyjących współcześnie obowiązkiem jest ocalić pamięć o przelanej krwi żołnierzy, Powstańców, cywilów, ich poświęceniu i odwadze.
Podobna myśl przyświecała Monice Kowaleczko- Szumowskiej, autorce powieści młodzieżowej "Galop '44". W sposób bardzo przystępny i ciekawy przenosi nas w czasy gdzie kultywuje się wartości patriotyczne, a śmierć najcenniejszym darem w drodze ku wolności Ojczyzny.
Mikołaj i Wojtek są braćmi, ale nie łączą ich braterskie uczucia. Mają zupełnie inne charaktery, zainteresowania, oczekiwania od życia. Mimo to jeden dzień w roku spędzają wspólnie, to rocznica wybuchu Powstania Warszawskiego. 1 sierpień jest ważną datą dla rodziny, ale dla chłopców niekoniecznie, szczególnie dla Wojtka, który jest już znudzony szumem wokół kolejnych rocznic. Podczas corocznej wizyty w Muzeum Powstania Warszawskiego bracia zwiedzają replikę kanału, u którego wylocie przekraczają granicę czasu. Wchodzą prosto w wydarzenia sierpnia '44. Wiedza o Powstaniu zderza się z rzeczywistym losem Powstańców. Czy i jakie wnioski wyciągną z tego niesamowitego doświadczenia?
Mikołaj jest szalony, spontaniczny i nieprzewidywalny, a Wojtek jest małomówny, zamknięty w sobie, powściągliwy. Mikołaj i Wojtek obracają się we własnych światach, a między nim i nie ma braterskiej więzi i bliskości. Ich relacje całkowicie zmienia podróż w czasie. Zaczynają się o siebie troszczyć, interesować się sobą, obdarzać zaufaniem. Trudne warunki w jakich się znajdują, głód, strach, cierpienie, ciągłe zagrożenie, bliskość śmierci sprawia, że wychodzą ze swoich szczelnych kokonów i otwierają się na przyjaźń i na miłość oraz doświadczenia, których nie zdobyliby nigdzie indziej.
Postacie wykreowane w książce były inspirowane prawdziwymi życiorysami i losami Powstańców, a tło historyczne, przygody bohaterów komentowane z ekspertami z Muzeum Powstania Warszawskiego. Bardzo wiernie zatem zostało oddane sedno Powstania i jego żołnierzy: praca łączników, sanitariuszek, mistyfikacja radiostacji "Świt", budowa przekopu przez Aleje, ataki na niemieckie posterunki, Polki jako żywe tarcze dla niemieckich czołgów, przeprawy kanałami czy alianckie zrzuty. Na uwagę zasługuje również zróżnicowanie dialogów pomiędzy współczesnością, wojskowo- powstańczym żargonem a gwarą warszawskiej klasy robotniczej. Te wszystkie elementy przenoszą czytelnika w czasie, tak jak Mikołaja i Wojtka. Brutalność wojny została odrobinę przytemperowana, zważywszy na wiek odbiorcy do jakiego skierowana jest powieść, ale mimo wszystko pełna jest bólu, cierpienia, przerażenia, wściekłości na okupanta, uczuć patriotycznych, entuzjazmu, ulgi, działania, zdecydowania, nieprzejednania, spontaniczności, lojalności i prawdziwej przyjaźni.
"Galop '44" pokazuje jak ważne jest zachowanie pamięci o historii i ludziach, których bohaterstwo wyznacza hierarchię wartości, poczucie narodowej tożsamości i przynależności. Jest również próbą odpowiedzi na pytanie czy współczesne społeczeństwo, młodzież byłaby gotowa "pójść na barykady" oddać swoje życie dla wolności swoich współbraci i swojej Ojczyzny.
Monika Kowaleczko- Szumowska "Galop '44", Egmont, Warszawa 2014
źródło zdjęć: http://www.1944.pl/galerie/fototeka/
przez
Blokotka